Nudging: een klein duwtje in de goede richting

28 mei 2018

Als vakidioten zijn wij natuurlijk helemaal verknocht aan framing, onbewust beïnvloeden via taal en beeld, maar ook voor nudging zijn wij midden in de nacht wakker te maken (nou ja, bij wijze van spreken dan). Nudging (letterlijk: een duwtje geven) is eigenlijk het eigenwijze broertje van framing waarbij het draait om directe gedragsbeïnvloeding. Iemand wordt onbewust naar bepaald gedrag gestuurd zonder dat hij zich beïnvloed voelt. Ideaal voor situaties waarbij mensen zonder het zelf door te hebben in oud of fout gedrag vervallen. En die nudges kun je overal gebruiken.


Ssst…

Zo krijg je door nudging handig in te zetten mensen wél in beweging om hun koffiekopjes af te wassen, hun afval te scheiden en je mails te beantwoorden. Ook in de openbare ruimte wordt gretig gebruik gemaakt van nudging om mensen bijvoorbeeld sneller de trap te laten nemen in plaats van de lift, aan te sporen gezondere voedingskeuzes te maken of om stiller te zijn op plekken waar eerder vergeefs om stilte gevraagd werd. Dit laatste hebben de Nederlandse Spoorwegen in samenwerking met de Radboud Universiteit Nijmegen voor elkaar gekregen door middel van nudging. Het experiment vond plaats in een stiltecoupé van een trein. Een hartstikke fijne plek als je tijdens je treinreis nog even door wilt werken of juist wilt ontspannen met een boek. Helaas is er één groot probleem met de stiltecoupés: als mensen niet op zoek zijn naar stilte, zien ze vaak niet dat ze in een stiltecoupé zitten. Met luide (telefoon)gesprekken of storende muziek als resultaat. Dat kan anders, dachten de onderzoekers en dus beplakten ze de muren met afbeeldingen van rijen met boeken.

Associaties activeren

‘Hé’, dachten de breinen van de proefpersonen onbewust, ‘dat is een bibliotheek’. En met die onbewuste realisatie werden ook allerlei andere associaties geactiveerd, zoals bepaalde geldende normen in een bibliotheekomgeving. Dat leidde vervolgens weer tot gedragsverandering, namelijk: stiller zijn. Mensen bleken in deze aangepaste stiltecoupé niet alleen minder lang te praten maar ook minder vaak te praten in vergelijking met een gewone stiltecoupé.


Een mooi voorbeeld van hoe nudging op een heel subtiele manier mensen net dat duwtje kan geven in de ‘goede’ richting. Want de meeste mensen zullen niet eens hebben doorgehad waarom ze zich rustig gedroegen. Niemand voelt zich gedwongen en toch werken ze mee.


Wil je meer weten over nudging? Lees het boek ‘Harder praten helpt niet’ of boek een workshop!

Deel dit artikel:

Andere artikelen

18 maart 2025
Mensen denken wel eens dat als we gaan rekenen, dat de invloed van framing daar ophoudt. Maar is dat ook zo? Lang niet altijd. In dit artikeltje gaan we in op de manier waarop taal rond geldzaken invloed heeft op hoe die zaken beleefd worden.
30 september 2024
Metaforen kunnen ontzettend handig zijn. Ze maken een lastig onderwerp concreet en begrijpelijk en hebben ze een sturende kracht: een goed gekozen metafoor bepaalt waar de aandacht naartoe gaat. Als iemand zegt dat hij is 'gegroeid als mens’, is dat inhoudelijk vrij complex, maar toch begrijpen we meteen wat iemand bedoelt en of het bijvoorbeeld goed of slecht nieuws is. Niet zo gek dus, dat wij vaak worden gevraagd om onderzoek te doen naar en advies te geven over metafoorgebruik.
30 september 2024
We hebben de leukste baan op aarde. Althans, dat vinden wij zelf. “Maar wat doen jullie dan de hele dag?” Die vraag krijgen we vaak tijdens workshops en trainingen. Niet zo gek, want framing en nudging klinken voor velen spannend. “Zijn jullie dan echt de hele dag bezig met beïnvloeden?” Nee hoor, wees gerust! Wat we wél graag doen, is mensen helpen om helder en overtuigend te communiceren, zodat zij anderen net zo enthousiast kunnen maken over hun ideeën als zijzelf zijn. Het mooie is dat iedereen wel wat extra overtuigingskracht kan gebruiken, of het nou gaat om een nieuw beleidsplan of om een maatschappelijk thema op de kaart zetten.
Share by: