Terug naar 100

Hét nieuws van de dag was natuurlijk de presentatie van de stikstofmaatregelen door het kabinet. Wat gaat er gebeuren en waarom eigenlijk? Het antwoord op die eerste vraag kan je eigenlijk niet ontgaan zijn: we gaan met z’n allen overdag terug naar 100 km/u. Maar de reden waarom lijkt per coalitiepartner toch een beetje te verschillen. Hoe wordt de maatregel geframed door diverse smaakmakers?

De coalitiepartijen

Op de ChristenUnie na schrijven de coalitiepartijen over de stikstofmaatregelen op hun eigen websites. Zo is de VVD geen voorstander van de ‘terug naar 100-maatregel’ (of ‘maximaal 100-maatregel’, zo je wilt). De vrijheid van de auto is nu eenmaal een stokpaardje van de partij. Om hun imago te redden zet de VVD vol in op een verliesframe: ‘We doen dit om een crisis te voorkomen.’ Oftewel: wij maken hier een moeilijke beslissing die het land behoedt voor een nóg ergere situatie. Die ergere situatie is voor de VVD dat de bouwsector vastloopt en dus is dat het perspectief dat ze schetsen: samen de schouders eronder zodat Nederland kan ‘blijven draaien’. Helemaal VVD-eigen want naast de ‘vroempartij’ is de VVD ook de partij die (hard) werken hoog in het vaandel heeft.

Op de website van het CDA is een duidelijke rol weggelegd voor de boeren. Niet zo vreemd natuurlijk, gezien hun achterban. Interessant hier is dat de boeren zowel de rol krijgen als slachtoffer als van medeverantwoordelijke bij dit probleem. Volgens het CDA is de maatregel namelijk nodig zodat ‘boeren, bouwers en baggeraars weer aan de slag kunnen’. Zij zijn nu het slachtoffer dat geholpen moet worden. Maar tegelijkertijd schrijft het CDA ook dat ‘iedereen zijn steentje moet bijdragen’. Dat ook de boeren bij die ‘iedereen’ horen wordt in de volgende zin duidelijk: ‘Waarbij onze boeren nog steeds perspectief hebben om te investeren en eigen keuzes te maken.’ Erg voorzichtig lijken de boeren hier voorbereid te worden op dat ook zij ‘iets’ zullen gaan merken.

D66 framet het helemaal anders. We gaan met z’n allen minder hard rijden om zowel de natuur als de bouwsector te beschermen. Hoewel dat laatste bij alle coalitiepartijen wel wordt benoemd, biedt het beschermen van de natuur hier een nieuw perspectief. Het wordt zelfs door D66 als eerste reden genoemd voor de stikstofmaatregelen. Het beschermen van het milieu is voor D66 nu eenmaal een belangrijk standpunt en dus zal de achterban ook verwachten dat het een prominente rol krijgt.

De kranten

Oke, de partijen hebben hun frame klaar. Maar hoe zien de media het? Dat ligt er maar net aan wie je het vraagt. Zo weet De Telegraaf heel goed waar het pijn doet: ‘VVD slaat linksaf’ kopt de krant op de voorpagina. Het imago van de VVD loopt een flinke deuk op volgens de krant. Daar is de nrc.next toch een stuk milder in: ‘Coalitie vindt een uitweg’, lezen we. De focus ligt nu opeens niet meer op de VVD die iets heeft verloren (aan een tegenstander), maar op een vruchtbare samenwerking. Trouw biedt een ander perspectief en maakt vooral duidelijk waaróm dit allemaal nodig is: ‘Eerste stappen om de bouw weer op gang te helpen’ en de Volkskrant vertelt ons waarom het ook voor ons niet-bouwers goed nieuws is: ‘De maximumsnelheid wordt verlaagd, maar daardoor bent u straks gemiddeld juist sneller thuis’. En zo ligt het maar net aan welke krant je hebt gelezen, wat je van de maatregel gevonden zult hebben.

Wie heeft het gedaan (en wie niet)?

We houden van verhalen in sprookjesformat, met duidelijke rollen en verwachtingspatronen: helden, schurken en slachtoffers. Als er een slachtoffer is, dan móét er ook iemand zijn die het allemaal heeft gedaan. Wordt die niet benoemd? Dan vullen we hem zelf in. Degenen die zich door de ‘terug naar 100-maatregel’ tekortgedaan voelen gaan dus op zoek naar wie ze hier de schuld van moeten geven. Wie o wie krijgt dit als erfenis mee?



Er is tenminste één frame dat we nog nergens teruggezien hebben. Een frame waarin de boeren een hoofdrol spelen. Namelijk in de rol van aanstichter. Zij wilden immers niet inbinden en nu moet de rest van Nederland langzamer rijden. Gek genoeg lijkt die connectie nog door niemand gelegd te worden. Blijkbaar is het de boeren toch echt goed gelukt om in de slachtofferrol te komen…én te blijven!

Zelf de kunst van het framen écht goed leren inzetten? Schaf dan ons nieuwe boek aan: Word Meesterframer!